سیره رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) هنگام وفات بانوی دو عالم، خدیجه کبری (علیها السلام) ، دختر بزرگوارشان فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) خردسال و بسیار نگران بودند. امام صادق (علیه السلام) درباره ناراحتی ها و نگرانی های مادر بزرگوارشان و همچنین برخورد با ایشان، چنین فرمودهاند:
 
هنگامی که خدیجه کبری (علیها السلام) ما رحلت کرد، حضرت فاطمه ن به رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) پناه می بردند و گرد ایشان می چرخیدند. ایشان لحظه ای از پدرشان جدا نمی شدند و از حضرت می پرسیدند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)، مادرم کجاست؟» پیامبر نیز نمی دانستند در پاسخ چه بگویند، تا اینکه جبرئیل فرود آمد و گفت: «خداوند به شما فرمان داده است به فاطمه سلام برسانید و به ایشان بگویید: بی شک، مادر شما در خانه ای از مروارید است که چهار گوشه اش زرین و ستونهایش از یاقوت سرخ است. ایشان را آسیه، همسر فرعون و مریم، دختر عمران احاطه کرده اند». فاطمه  علیها السلام پس از شنیدن این پیام الهی فرمود: «البته خداوند تبارک و تعالی خود سلام است و همه سلام‌ها از آن او و بر اوست». (عن الصادق لة قال: وقت خدیجة رضی الله عنها جعلت فاطمة تلوذ برسول الله وتدور حوله وتقول أبت؛ أین أمی؟ قال : فنزل جبرئیل ؟ فقال له: ربک یأمرک أن تقرئ فاطمة السلام وتقول لها: إن أمک فی بیت من قصب کعابه من ذهب وعمده یاقوت أحمر بین آسیة ومریم بنت عمران. فقالت فاطمة : إن الله هو السلام ومنه السلام وإلیه السلام )(1).
 
 این روایت در نقلی دیگر از امام صادق (علیه السلام) چنین گزارش شده است:( إن خدیجة لما توفیت جعلت فاطمة تلوذ برسول الله وتدور حوله وساله یا رسول الله أین أمی فجعل النبی لا یجیبها فجعلت تدور على من تسئاله ورسول الله لا یدری ما یقول فنزل جبیل فقال إن ربک یأمرک أن تقرأ على فاطمة السلام وتقول لها إن أمک فی بیت من قصب کعائه من ذهب وعمده من یاقوت أحمر بین آسیة امرأة فرعون ومریم بنت عمران قالت فاطمه إن الله هو السلام ومنه السلام وإلیه السلام) (2). به بیان حضرت علی ، محور رضامندی و خشنودی خداوند و نزدیکی به رسولش و بزرگداشت و احترام به این خویشاوندی، همسرشان فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) است. در این روایت جالب، نه تنها رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)، بلکه حتی خداوند و امین وحی، جبرئیل نیز به حضرت فاطمه سلام الله علیها ترحم می کردند و او را در عزای مادر باوفایش تسلا می دادند. به واقع، توجه فوق العاده خداوند و رسولش به این دختر کوچک و بزرگوار خدیجه کبری (علیها السلام) در دوران بی مادری، و نیز پیام الهی در تجلیل از آن بانوی گرانقدر، همه و همه خود نوعی ابراز کرامت و جلالت شأن حضرت خدیجه کبری (علیها السلام) نزد آنان و همچنین عزت و احترامی است که ایشان برای این بانوی بزرگوار قایل بوده اند.
 
نزدیک به سی سال از شهادت حضرت فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) می گذشت. اما هنوز یاد و خاطره آن بانوی ستم دیده در قلب نازنین حضرت علی علیه السلام تازه بود. ایشان به هر بهانه، از همسر بزرگوارشان به بزرگی و کرامت یاد می کردند و در پی ابراز محبت و احترام به همسر باوفا و مهربانشان بودند. در منابع تاریخی و روایی، ابراز احترام حضرت علی به فاطمه الزهراء (سلام الله علیهما) چنین گزارش شده است: حضرت علی علیه السلام پس از بازگشت از جنگ صفین خطاب به فرزند بزرگوارشان امام حسن مجتبی (علیه السلام) درباره اموالشان چنین وصیت نامه ای مرقوم فرمودند:
 
این دستوری است که بنده خدا علی بن ابی طالب، امیر مؤمنان (علیه السلام)، درباره دارایی های شخصی خویش برای خشنودی خدا صادر کرده است، تا بدین وسیله خداوند مرا در بهشتش جای و پناهم دهد، همانا فرزندم حسن بن علی عهده دار آن است و باید به گونه ای شایسته از آن بهره ببرد و از آن انفاق کند. اگر برای حسن حادثه ای رخ داد، و حسین زنده بود، پس از برادرش عهده دار آن شود و کار او را ادامه دهد. از این دارایی، پسران فاطمه ما درست به اندازه دیگر پسران على سهم خواهند داشت. من سرپرستی دارایی هایم را به پسران فاطمه سپردم تا خشنودی خدا و نزدیک شدن به رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و بزرگداشت حرمت او و احترام به خویشاوندی پیامبر را فراهم آورم.( ومن وصیة بما یعمل فی أمواله کتبها بعد منصرفه من صفین. هذا ما أمر به عبید الله على بن أبی طالب أمیر المؤمنین فی ماله ابتغاء وجه الله لیولجنی به الجنة ویعطینی الأمنة منها وإنه یقوم بذلک الحسن بن على أکل منه بالمعروف وینفق منه فی المعروف فإن حدث بحسن حدث وممن قام بالأمر بعده وأصدر مصدره وإن لابنی فاطمة من صدقة على مثل الذی لبنی على وإنی إنما جعلت القیام بذلک إلى ابنی فاطمة اابتغاء وجه الله وقریة إلى رسول الله وتکریما لحرمته وتشریفا لوصلته )(3).
 
 به بیان حضرت علی ، محور رضامندی و خشنودی خداوند و نزدیکی به رسولش و بزرگداشت و احترام به این خویشاوندی، همسرشان فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) است. ایشان با این سخن، به نوعی در پی اکرام مقام باعظمت همسرشان فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) و احترام به شخصیت والای ایشان بوده اند.
 
پی‌نوشن‌ها:
  1. ابوجعفر محمد بن حسن طوسی، الأمالی، ص ۱۷۵؛ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج 43، ص ۲۷-۲۸
  2. محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۳، ص۲۷؛ قطب الدین راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۲، ص۵۲۹
  3. نهج البلاغه، نامه ۲۶؛ ابن ابی الحدید معتزلی، شرح نهج البلاغه، ج ۱۵، ص۱۶۱؛ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج ۲، ص ۲۵۶
منبع: همسران شایسته، اسد الله طوسی، چاپ اول، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(رحمه الله)، قم ۱۳۹۱